Η Μονή Δαφνίου ιδρύθηκε το δεύτερο μισό του 11ου αιώνα, το πιθανότερο γύρω στο 1080. Το μοναστήρι περιβαλλόταν από ισχυρό τείχος και περιλάμβανε το εντυπωσιακό καθολικό, χτισμένο σε σύνθετο οκταγωνικό αρχιτεκτονικό τύπο και διακοσμημένο με εξαιρετικής ποιότητας ψηφιδωτά. Επίσης υπήρχαν εκτεταμένα συγκροτήματα κελιών για τους μοναχούς και διάφορα βοηθητικά κτίρια.
Κατά την Φραγκοκρατία στην μονή Δαφνίου εγκαταστάθηκαν Κιστερκιανοί μοναχοί. Το μοναστήρι παραδόθηκε πάλι στους ορθόδοξους μοναχούς επί Τουρκοκρατίας και εγκαταλείφθηκε μετά το 1830.
Το 1990 η Μονή Δαφνίου εγγράφηκε στον Παγκόσμιο Κατάλογο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Η Μονή Δαφνίου οφείλει την μεγάλη φήμη της σε παγκόσμιο επίπεδο στα λαμπρά ψηφιδωτά που κοσμούν το καθολικό της. Εκφράζουν την αναβίωση του ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα της κλασικής τέχνης η οποία χαρακτηρίζει την ψηφιδωτή τέχνη επί Μακεδονικής δυναστείας. Αποδίδονται σε Κωνσταντινουπολίτες τεχνίτες, λόγω της εξαιρετικής τεχνικής στην κατασκευή και της άψογης αισθητικής ποιότητας που τα χαρακτηρίζει.